طراحی و شبیه سازی زنجیره ارزش گوشت گوساله در شهر مشهد: کاربرد رویکرد پویایی سیستم

قیمت گوشت قرمز در سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است که این امر موجب کاهش رفاه مصرف کنندگان این محصول شده و میزان مصرف آن در قشرهای کم درآمد جامعه بسیار کاهش پیدا کرده است. وجود چالش های متعدد در زنجیره ارزش گوشت گوساله و حضور فعالان متعدد با اهداف گوناگون در این زنجیره، موجب پیچیدگی آن شده و تجزیه و تحلیل این زنجیره را دشوار نموده است. در این مطالعه پس از شناسایی فعالان زنجیره ارزش گوشت گوساله در شهر مشهد، روابط میان عناصر این زنجیره در قالب حلقه های علت معلولی بیان شده است. سپس با شناسایی انواع متغیرهای موجود در سیستم شامل متغیرهای انباشت، نرخ، کمکی و پارامترها نمودار انباشت جریان این زنجیره ترسیم شده و سپس فرموله و شبیه سازی شده است. نتایج حاکی از آن است که روند رشد قیمت گوشت قرمز افزایشی و بسیار شدیدتر از روند رشد قیمت دام زنده در دامداری می باشد. همچنین جمعیت دام مولد منطقه مورد مطالعه در سال های اخیر روندی نزولی را تجربه کرده است که در صورت عدم انجام اقدامات مناسب در زنجیره تامین این محصول، ادامه خواهد یافت و احتمال تعطیل شدن تعداد قابل توجهی از دامداری ها وجود دارد. در این مدل پایه با سناریوسازی روی متغیرهای کلیدی نظیر نرخ ارز و نرخ تعرفه واردات نهاده ها و گوشت قرمز می توان تاثیر انواع سیاست های حمایتی دولت را بر قیمت گوشت گوساله و سایر متغیرهای مهم این زنجیره بررسی نمود و سیاست های مناسب جهت بهبود وضعیت زنجیره تامین این محصول را شناسایی نمود. بنابراین چنین مدلی که پویایی های روابط میان عوامل درگیر در زنجیره ارزش گوشت قرمز را به خوبی نشان می دهد می تواند به عنوان یک داشبورد عملیاتی جهت تصمیم گیری برای سیاست گذاران و برنامه ریزان بخش کشاورزی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

زنجیره ارزش ، گوشت گوساله ، نمودار علت معلولی ، نمودار انباشت جریان ، شبیه سازی