ارزیابی کیفی آبخوان ساحلی دشت ارومیه با استفاده از روش آسیب پذیری GALDIT اصلاح شده

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 205

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IDJ-16-1_005

تاریخ نمایه سازی: 24 خرداد 1401

چکیده مقاله:

نفوذ آب دریا یک تهدید زیست محیطی بزرگ برای منابع آب زیرزمینی در مناطق ساحلی است، در حین حال آب های زیرزمینی از منابع اصلی تامین آب شرب، کشاورزی و ... می باشد و به دلیل مصرف روز افزون این منابع هر روز شاهد آلودگی بیشتر آبخوان های ساحلی هستیم. در این مطالعه از شاخص GALDIT برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت ارومیه استفاده شد. سپس به منظور اصلاح و بهینه سازی مدل مذکور، دو پارامتر i (گرادیان هیدرولیکی) و P (نرخ پمپاژ) به GALDIT اضافه شدند. نتایج ضریب همبستگی شاخص GALDIT و شاخص اصلاح شده GALDIT-iP با پارامتر کیفی EC نشان داد که ضریب همبستگی از ۴۲/۰ به ۶۶/۰ افزایش یافت که نشان از بهبودی مدل اصلاح شده می-باشد، پس نقشه آسیب پذیری دقیق تری در اختیار ما قرار می دهد. نتایج توصیفی نیز نشان داد که در مناطق شرقی و مرکز دشت ارومیه و در حاشیه ساحلی آبخوان مورد نظر شدت آسیب پذیری خیلی زیاد تا زیاد بوده و در قسمت غربی و فاصله های دورتر از ساحل، میزان شدت آسیب-پذیری کمتر می باشد. همچنین آنالیز حساسیت حذف پارامترهای مدل نیز نشان داد، که تغییر شاخص آسیب پذیری با حذف پارامتر اثر آب شور نفوذ کرده (I) در روش GALDIT و پارامتر گرادیان هیدرولیکی (i) در روش GALDIT-iP، بیش تر از سایر پارامترهاست. در ادامه، براساس آنالیز حساسیت تک پارامتری، دو پارامتر نوع و ضخامت آبخوان در هردو روش جزء موثرترین پارامترها و علاوه بر آن ها دو پارامتر گرادیان هیدرولیکی و نرخ پمپاژ نیز جز پارامترهای موثر در ارزیابی شاخص GALDIT-iP هستند. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد، که با اصلاح روش GALDIT درصد مساحت طبقات با آسیب پذیری زیاد تا خیلی زیاد افزایش یافته است در حالی که طبقات با آسیب پذیری خیلی کم تا متوسط، کاهش یافته است.

نویسندگان

مهدی ماجدی اصل

استادیار دانشکده فنی و مهندسی-دانشگاه مراغه

هیدی محمودپور

کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، کارشناس امور منابع آب شهرستان سردشت

سینا صادق فام

استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه.

ابراهیم ابراهیم پور

دانشجوی کارشناسی ارشد عمران آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده فنی و مهندسی ، دانشگاه مراغه.