برخی مسائل فنی و حقوقی در رابطه با بندسار

کشتزارهای سیلابی بندسار از گذشته­های دور در خراسان توسط کشاورزان ساخته و بهره­برداری می­شوند بدون آنکه هزینه ای را به دولت تحمیل کنند. اگرچه منافع ساخت بندسار برای بسیاری از مسئولین و کارشناسان روشن است، در عمل این روش سنتی کمتر موردتوجه دستگاه­های اجرایی مسئول می­باشد و کارهای حمایتی به ندرت مشاهده می­شود. برای یافتن چرایی این مسئله به روش اسنادی پس از مروری بر پیشینه تاریخی بندسار، برخی از مسائل فنی و حقوقی مرتبط با بندسار و موانع توسعه آن در چند بخش مشتمل بر وضعیت حقوقی و قانونی مالکیت بندسارهای موجود، حداکثر مساحت کل بندسار برای یک منطقه، ساخت بندسار در دیمزارها، تبدیل اراضی منابع طبیعی به بندسار و ضرورت تطبیق برنامه های آبخیزداری و مدیریت منابع آب وخاک حوضه بالادست با بندسارهای پایین­دست در این مقاله موردبحث قرارگرفته و تشریح شده است. بر اساس تجارب نویسندگان، نسبتی بین ۱:۱۰ و ۱:۲۰ بین مساحت بندسار و مساحت آبخیز بالادست به ترتیب برای مناطق خشک و فراخشک پیشنهاد شد. همچنین، ظرفیت ماده ۳ قانون اصلاح قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع، به منظور توسعه بندسار در اراضی ملی تبیین شد. در انتها، چند پیشنهاد برای نگهداری بندسارهای موجود و تسهیل و تشویق ساخت بندسارهای جدید در اراضی ملی و دیمزارها ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

water-spreading weirs ، Land use change ، Khorasan ، Legal issues ، Rural participation ، Technical issues ، بندسار ، تبدیل کاربری ، خراسان ، مسائل حقوقی ، مسائل فنی ، مشارکت روستائیان