مطالعات جامع عرصه های تولید گرد و غبار به منظور اولویت بندی مناطق منشا تولید گرد و غبار در استان خوزستان

فرسایشبادیازمهمترینفرآیندهایبیابانزاییدرمناطقخشکونیمه خشکمحسوب می شود. این فرآیند سبب تخریب اراضی، خاک، منابع آب و غیره می شود. پدیده گرد و غبار بعنوان یکی از مهم ترین پیامدهای فرسایش بادی در سطح ایران و جهان و بویژه در منطقه غرب و جنوب غرب کشور مطرح است. از اینرو پژوهش حاضر با هدف شناسایی مناطق داخلی دارای پتانسیل تولید گرد و غبار در استان خوزستان با ترکیبی از روش های آماری، سنجش از دوری و مدلسازی انجام شد. نتایج نشان داد در مقیاس سالانه بیشترین فراوانی رخداد گردو غبار در استان خوزستان طی سال های 2008 و 2009 ثبت شده است. در مقیاس فصلی، اواخرفصل بهار و اوایل تابستان و در مقیاس ماهانه ماه های می، ژوین و جولای از بیشرین رخداد گرد و غبار برخوردار می باشند. بارزسازی گرد و غبار روی تصاویر ماهواره ای و بررسی غلضت آنها با استفاده از تصاویر AODو BTDبیانگر تمرکز بیشترین گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غرب استان خوزستان است، زیرا پهنه های با بیش از 80 درصد وقوع گرد و غبار در این مناطق قرار گرفتند. ردیابی مسیر گرد و غبارهای ورودی نشان داد که طی دوره گرم سال بیشترین گرد و غبارهای ورودی با جهت شمال غربی – جنوب شرقی و غربی–شرقی و در دوره سرد بویژه در اواخر دوره با جهت جنوبی – شمالی این استان را تحت تاثیر قرار می دهند. تهیه نقشه کاربری و بررسی تغییرات آن بیانگر کاهش سطح مناطق آبی، پوشش گیاهی(30درصد) و افزایش اراضی بایر خاکی در سال 2015 بویژه برای نیمه غربی خوزستان است. این ویژگی ها و خصوصیات فیزیوگرافی چون فرسایش پذیری بسیار زیاد سازندها، وجود خاک های شور و باتلاقی، رطوبت کم خاک، تغییرات زیاد کاربری نشان دهنده وجود مناطق مستعد و پتانسیل تولید گرد و غبار برای غرب و جنوب استان خوزستان است. کلمات کلیدی:BTD، AOD، فیزبوگرافی، تغییرات کاربری، گرد و غبار