احسان امین وش - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
رسول دانشفراز - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
سینا صادق فام - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

در پژوهش حاضر، رفتار هیسترتیک جریان فوق بحرانی که می تواند در یک کانال در نزدیکی سازه های الحاقی از جمله تغییر در بستر کف کانالاتفاق بیفتد، بصورت آزمایشگاهی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور، از دو قطر متوسط مصالح کف کانال به اندازه های ۱۲ / ۱و ۲ سانتیمتر بهره گرفته شده است. محدوده عمق بحرانی در بازه ۷ / ۲ تا ۵ / ۴ سانتیمتر و دبی های بکاررفته در محدوده ۲۵۰ تا ۶۰۰ لیتر بر دقیقهمیباشد . دبی بصورت افزایشی در جریان اولیه و سپس بصورت کاهشی در جریان ثانویه وارد فلوم آزمایشگاهی می گردد. رژیم های احتمالی جریاندر نزدیکی مقطع تنگ شده براساس اعماق نسبی و انرژی نسبی باقیمانده در مقاطع ۱ و ۲ بصورت تابعی از عدد فرود عبوری از زیر دریچه طبقه بندیشده است. نتایج نشان میدهد که با افزایش دبی جریان و سپس کاهش آن، در برخی از دبی ها دو رفتار متفاوت از جریان در شرایط یکسانآزمایشگاهی دیده میشود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش میزان قطر مصالح بستر، مقادیر انرژی نسبی باقی مانده به مقدار زیادی افزایش یافتهاست، بطوریکه در جریان اولیه میزان این اعماق بیانگر رژیم زیربحرانی و در جریان ثانویه با تشکیل پدیده هیسترزیس در برخی از دبی ها بیانگر رژیمفوق بحرانی می باشد. همچنین با افزایش قطر متوسط مصالح رفتار هیسترتیک جریان تشدیدتر می شود.

رفتار هیسترتیک، رژیم های احتمالی جریان، بستر زبر، اعماق نسبی، انرژی نسبی باقیمانده